Zastanawiałeś się kiedyś, co dzieje się w głowie Twojego pupila, gdy widzi, że rzucasz więcej uwagi innemu zwierzęciu? Zazdrość nie jest tylko ludzkim przywilejem! Wiele osób zastanawia się, czy nasi czworonogowie również mogą odczuwać to trudne uczucie. To trochę jak obserwowanie małego dziecka, które ma swoją ulubioną zabawkę i niechętnie dzieli się nią z innymi. Co o tym sądzisz? Czy Twój pies czy kot kiedykolwiek wydawał się zazdrosny?
Czy zwierzęta naprawdę odczuwają zazdrość?
Wielu właścicieli zwierząt domowych przysięgłoby, że ich pupile potrafią być zazdrosne. Ale czy to prawda? Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego przeprowadzili badanie, które sugeruje, że psy rzeczywiście mogą doświadczać czegoś podobnego do ludzkiej zazdrości. Gdy właściciele okazywali uwagę pluszowej zabawce, psy wykazywały zachowania takie jak przepychanie się czy szczekanie – typowe oznaki psiej zazdrości.
Ciekawe jest to, że zazdrość u zwierząt może mieć podłoże ewolucyjne. Może ona służyć do ochrony cennych zasobów lub relacji, co zwiększa szanse na przetrwanie i reprodukcję. U szympansów zaobserwowano zachowania zazdrośne, gdy jeden osobnik otrzymywał lepsze jedzenie niż inny. To pokazuje, że emocja ta nie jest wyłącznie ludzka.
Warto jednak pamiętać, że zwierzęca zazdrość prawdopodobnie różni się od ludzkiej. Zwierzęta raczej nie snują skomplikowanych scenariuszy zazdrości jak my. Ich reakcje są bardziej instynktowne i bezpośrednie. Jak to ujął jeden z badaczy: „Pies nie zastanawia się, czy jego pan kocha go mniej. Po prostu chce być w centrum uwagi, tu i teraz”.
Zabawne, że nawet papugi potrafią być zazdrosne. Właściciele tych ptaków często opowiadają, jak ich pierzasty przyjaciel próbuje przegonić smartphone’a, gdy zbyt długo się nim zajmują!
Jak zazdrość wpływa na zachowanie pupila?
Zazdrość u zwierząt może objawiać się na różne sposoby, często podobne do tych obserwowanych u ludzi. Psy mogą stać się bardziej zaborcze wobec swoich zabawek lub miejsca do spania, gdy pojawi się nowy pupil w domu. Koty natomiast mogą demonstracyjnie ignorować właściciela, który poświęca uwagę innemu zwierzęciu.
Czasami zazdrość prowadzi do zachowań destrukcyjnych. Papugi znane są z niszczenia przedmiotów należących do „rywala”, np. okularów partnera właściciela. Gryzonie, takie jak chomiki, mogą gryźć kraty klatki, gdy widzą, że inny chomik dostaje smakołyki.
Warto pamiętać, że zazdrość u zwierząt często wynika z poczucia zagrożenia utratą zasobów lub uwagi.
Jak mawiają starzy hodowcy: „Pies z pełną miską nigdy nie jest zazdrosny”.
Regularne poświęcanie uwagi każdemu zwierzęciu i sprawiedliwy podział zasobów pomaga minimalizować takie zachowania.
Przykłady zazdrości u zwierząt domowych
Pies Burek warczy na kota Mruczka, gdy ten zbliża się do miski z jedzeniem. To klasyczny przykład zazdrości o zasoby u zwierząt domowych. Psy często wykazują takie zachowania, broniąc swojego jedzenia, zabawek czy nawet uwagi właściciela.
Koty również potrafią być zazdrosne. Badania wykazały, że koty mogą okazywać zazdrość, gdy ich właściciele poświęcają uwagę innym zwierzętom lub przedmiotom. Mruczek może zacząć się łasić lub wskakiwać na kolana, gdy jego pan głaszcze pluszowego misia.
Papugi to prawdziwe mistrzostwa w okazywaniu zazdrości. Potrafią dzióbać i atakować innych członków rodziny, gdy ci zbliżają się do „ich” człowieka.
Moja papuga Lola dosłownie wariuje, gdy przytulam męża!
– żartuje pani Ania, właścicielka gadatliwej ary.
Nawet króliki mogą być zazdrosne. Gdy do klatki wprowadzi się nowego towarzysza, stary bywalec może okazywać niezadowolenie poprzez tupanie łapkami czy nawet agresywne zachowania. To zazdrość o terytorium i pozycję w hierarchii.
Co robić, gdy zwierzęta są zazdrosne?
Gdy zauważysz oznaki zazdrości u swojego pupila, nie ignoruj problemu. Zacznij od zwiększenia ilości uwagi poświęcanej zazdrosnemu zwierzakowi. Spędzaj z nim więcej czasu na zabawie i pieszczotach. Pamiętaj jednak, by nie nagradzać negatywnych zachowań – zwierzęta szybko się uczą i mogą zacząć celowo prowokować sytuacje wywołujące zazdrość.
Warto też zadbać o równe traktowanie wszystkich zwierząt w domu. Jeśli masz kilka psów czy kotów, staraj się dzielić uwagę sprawiedliwie. Nie faworyzuj żadnego z nich w obecności pozostałych. Dobrym pomysłem jest też zapewnienie każdemu zwierzakowi własnej przestrzeni – legowiska, zabawek czy misek.
Trening i socjalizacja to klucz do radzenia sobie z zazdrością. Ucz zwierzę komend typu „zostań” czy „miejsce”, które pomogą mu zachować spokój w sytuacjach wywołujących zazdrość. Stopniowo oswajaj je z obecnością innych zwierząt czy ludzi.
Pamiętaj, że cierpliwość popłaca – Rome wasn’t built in a day, jak mawiają Anglicy!
W skrajnych przypadkach warto skonsultować się z behawiorystą zwierzęcym. Specjalista pomoże zidentyfikować przyczyny zazdrości i opracuje indywidualny plan działania. Czasem problem może wynikać z lęku separacyjnego lub innych zaburzeń, które wymagają profesjonalnej pomocy.
Zazdrość to nie tylko ludzka przypadłość – zwierzęta też potrafią zieleniać z zawiści! Jak wilki walczące o uwagę alfy, nasze czworonożni przyjaciele również przeżywają emocjonalne burze. Czy pies spoglądający tęsknie na smakołyk innego pupila to nie żywy obraz zazdrości? Zastanów się, czy Twój pupil czasem nie przypomina zazdrosnego partnera, gdy poświęcasz uwagę komuś innemu. Może warto spojrzeć na zwierzęta nowym okiem i dostrzec w nich więcej „ludzkich” cech?